PARFÜM YAPIMI HAKKINDA HERŞEY

Kokular hayatımızda önemli bir rol oynar,sabah güne başlarken duşta başlar koku duyumuz,şampuanımızın veya duş jelimizin kokusunu duyarız önce,sonra belki kızarmış ekmek kokusu ve mis gibi bir çay kokusu,dışarı çıkmak için hazırlanırız,sürdüğümüz parfümün kokusu,yürüdüğünüz yollarda iz bırakan parfüm kokuları yada sizi parfümünüzü anımsatan kokular....Bir arkadaşım şöyle demişti,"evden çık hayatta kaybolmazsın gün boyunca seni kokundan takip etmek mümkün." :)) Gerçekten de ben öyle herkes gibi kokmak istememişimdir eskiden beri,farklı olmayı severim,başkasında kokan bir kokunun beni hatırlatmasını istemem, kullandığım parfüm ağır değildir ama geçtiğim yerde bir imza gibi kalır sokağın,mağazanın veya her neredeysem o köşesinde asılı kalır beni tanıyan biri benden sonra oraya geldiyse benim daha önce orada olduğumu anlar.Ben iştah açıcı kokuları severim, bu yüzden annem pastane gibi koktuğumu söyler hep :))İşte bu koku merakım yüzünden kendi parfümümü kendim yaparım ve tabii başkaları içinde özel çalışmalarım var.Bu gün bu konuyu açmamın sebebi gelen maillerde çok soruluyor olması,merak edenlere hem toplu bir yanıt hemde yol gösterici bir yazı olsun diye bu konudan bahsetmeye karar verdim.
İşe ilk önce koku ailelerini tanımakla başlayalım; kadınlar için yapılan parfümlerde bu koku aileleri sıklıkla kullanılır.
ÇİÇEK: bu ailedeki kokular ,gül,menekşe,nergis,gardenya,karanfil,sümbülteber vb kokuları içerir bu kokular bir potpori halinde olabileceği gibi tek çiçek kokusu şeklinde de olabilir.
Tanınmış markalardan örnek verecek olursak Jardins de Bagatelle(guerlain),Chanel no:22 gibi
Meyveli:bu koku ailesi ise,portakal çiçeği,tüysüz şeftali,bergamot,elma,kayısı,kavun,ananas,mandalina ve çilek armut olabilir. örnekleri;Şeftali ve bergamotlu Laura Asshley no:1,şeftali ,erik,kavun,armut ve çarkıfelek karışımı IIBacio (Borghese)
YEŞİLLİK. yeni kesilmiş çimen ve yeşil yaprakların kokusunu sevenlere hitab eder bu aile; çam,ardıç,sünbül,kasnı,lavanta,biberiye vb kokuları içerir.Vent vert(Balmain) Cabotine(Gres) Chanel no:1
BAHARAT. :Tarçın,karanfil,zencefil,kakulevb. örnek :Nahema(Guerlain) Cinnabar(Lauder)
FLORENTAL: Bu bir koku ailesi olmamakla beraber,bir alt kategoridir. gündüz kullanımı için olduğu kadar gece kullanımı içinde uygun olan oriental ailesinden daha hafif olan kokuları kapsar. Baharatlar,balzamlar ,reçineler egzotik çiçek esansları birleşip florental harmanı oluşturur. örnek;
Lancon'dan Tresor, Laura Bigiotti'den Venezya,Gerlain'dan Samsara benim bu grupta favorilerimdir.
ORİENTAL:En ağır koku grubudur ve gece kullanımı için uygundur,Odunsularları,reçineleri,misk,amber ve vanilyayı içerir.Shalimar(guerlain),Opium(St.Laurent) vb.
TURUNÇGİL:Hafif ve taze bir koku grubudur.limon,ıhlamur,greyfurt,mandalina ve bergamot aromalarından oluşur.
MODERN: Bu harmanlar,saf kimyasal aromalar olan aldehitler içerirler,deri üzerinde ısındıklarında,şiddetlenen bir parıldama ve koku verirler.ilk Aldehitik koku Chanel NO:5 di.diğer örnekleri ise;Arpege(Lanvin),White Linen(Lauder)
CHYPRE: Adını yavru vatanımız Kıbrıs'tan almıştır ve lavanta,meşe yosunu,paçuli,tüylü adaçayı ve reçine kokuları ile özellenmiş odunsu,yosunumsu bir bukete sahiptir. bu ailenin en mükemmel örnekleri ,Ysatis(Givenchy) Cabochard(Gires),Miss Dİor (Dior) vb.
OZON-OKYANUS: Bu koku ailesi,insana denizi,dağ havasını hatırlatan tamamen sentetik malzemelerden elde edilmiştir. Dune (Dior),L'eau d'issey(İssey Miyake) Acqua di Gio(Armani)

Erkek parfümlerinde kullanılan koku aileleri ise genellikle şöyledir:
FOUGéRE:Kendine has bir koku ailesi oluşturmanın yanı sıra Lavanta bu grubun jokeridir. kelime anlamı ,eğletiotudur ve bununda hiç bir kokusu yoktur.koku terminolojisinde meşin sınıfı meşe yosunu,lavanta ve yeni biçilmiş saman kokusundaki kumarinin bir harmanı olarak tarif edilir. Bu harmanlarda sardunya yağıda belirgindir. Örnek olarak; Drakkar noir (Laroche) Tuscany(Aramis/Lauder) vb
LAVANTA: Lavanta ve lavanta sınıfına giren Fransa'da yetiştirilen bitkiler ve aynı zamanda İspanya'da yetişen Dikenli lavantadan elde edilen yağlar ile hazırlanır. Old English lavander (Yardley),Pino Silvestre(Vidal) vb.
BAHARATLI: Erkekler için oldukça gözde bir koku ailesidir. Küçük hindistan cevizi,karanfil,biber,defne
akdeniz fesleğeni,tarçın ve günlüğü içinde barındırır, Egoiste(Chanel),ve Old spice(Shulton) benim favorilerimdir.
TURUNÇGİL:Tazeleyici ve canlandırıcı kokulardan oluşur limon,misket limonu,portakal bergamut gibi. Eternity(C.K.),Polo sport(Lauren)
ODUNSU:bu gruptaki klasik kokular kabe samanı,sedir ağacı,gül ağacı,ve sandal ağacı kökenlidir. XS(Paco Rabanne),Aramis(Aramis),Safari(Lauren)

BİR PARFÜM NASIL BESTELENİR?
Bu konudaki temel kavramlar ile başlayalım, nota; tek bir esansı veya parfüme üst,orta ve baz notalarını vermek için birleşen parfüm fazı veya bileşenlerin kokulu harmanını ifade eder.
Gam;Bir parfümün,uyumsuz bir biçimde yerine bağlı bir biçimde bir fazdan diğer faz geçebilme yeteneğini anlatır.
Oktav ise, kurutma işlemi sırasında varlığını gösteren özel koku veya bileşenin seviyesini ifade eder.
Parfümcüler, bir parfümün tüm esansını meydana getiren değişik etkenleri tarif etmek için üst,orta ve baz notalar kavramını kullanırlar. 19.yy.da Fransız Parfüncü Septimus Piésse parfüm için müzikal ölçeğe uyumlu bir sınıflama sistemi kurmuştur. Parfümleri her notanın genel bir gama sahip olduğu makamlar olarak tarif etmiştir.Bu gün bile kullanılan Piésse sınıflama sisteminde her koku ölçek üzerinde ki değişik bir notaya tekabül eder.Eğer bir parfüm,doğru olarak formüle edilebilirse cilde uygulanmasından kuruma aşamasına kadar kokunun son senfonisi doğru akorlar içinde devam edecektir. 1923 'te Poucher kokulu bileşenin buharlaşma oranı üzerine yaptığı çalışmasıyla Piésse'nin çalışmasına katkıda bulunmuş oldu Tümü 1 ila 100'e kadar bir ölçeğe temellendirilen yapıda Poucher üst notaları 1'den !5'e kadar sınıflandırmıştır,çünki bunlar çabuk buharlaşırlar,mesela,mandalina 2,kişniş 3, hindistan cevizi kabuğu 11 dir. Orata notalar 16 dan 69'a kadar sınıflandırılmıştır.mercanköşk 18,karanfil tomurcuğu 22 ylang ylang 24 gül,yasemin 43 tür. en uzun süren baz notalı kokular 70'de 100'e kadar sınıflandırılmışlardır kasnı 90, günlük,meşe yosunu,tonka fasulyesi,kabe samanı,paçuli sandal ağacı en yüksek sınıflamaya sahiptir yani en yavaş buharlaşanlardır ve değeri tahmin edeceniz gibi 100'dür. Bu sistem 1991'de güncellenmiştir ve bir kılavuz olarak kullanılır.
Üst Notalar; Bir parfümün ilk intibaını veren en hafif ve en çabuk geçen kısmıdır.Onların başlangıç intibaları bir kaç dakika sürer ama parfüm fazı başlarken orta notalar ile harman olur.
Üst notalar için genel örnekler şöyledir,Yeşillik için,kasnı,sümbül,nane,biberiye,lavanta ,fesleğen
Baharat: tarçın,kakule,karanfil,kişniş, biber
çiçek:sardunya,gardenya,papatya,kadife çiçeği
Meyve: armut,şeftali,kavun,erik,kayısı,ahududu
Turunçgil:limon,misket limonu,mandalina,portakal çiçeği,ananas ,bergamot

Orta notalar; parfümün karakterini belirler,ana notalar diyede bilinir,cilt üzerinde gelişimi yaklaşık 10 dakika alır ve destekleyici baz notalarla ahenk içinde cilt üzerinde saatlerce etkili olurlar genellikle çiçeklerden oluşur.Karanfil,siklamen,nergis,sardunya,frezya,hanımeli,bal, iris,yasemin,manolya,inci çiçeği,mimoza,orkide,gül,stefanodis,sümbülteber,menekşe,nilüfer,ylang-ylang vb.

Baz Notalar: derinlik veren üst ve orta notaları taşır,sıklıkla sabitleyiciler olarak bilinir,buharlaşma zamanını ve kokunun cilt üzerindeki kalışını uzatırlar. gri amber,balzam,benzoin,sedir odunu,misk kedisi,kumarin,günlük,laden,misk,mürsafi,paçuli,sandal ağacı,aselbent,tonka fasulyesi,vanilya,kabe samanı

Bu arada kuruma dediğimiz kokunun son fazının cilt üzerinde oluşması ile meydana gelir. kuru ciltlerde 30 dk,yağlı ciltlerde ise 15 dk civarındadır.Bir parfümün kalıcılığı bu dönemde hesaplanır.

Evet yavaş yavaş koku yapımına başlayacağız öğrenmemiz gereken pek az şey kaldı,ama bu günlük bu kadar bu konu devam edecek,merak edenler ,öğrenmek isteyenler beni takib edin. :))
Hayatınızda hep güzel kokular olsun.

9 yorum:

embir dedi ki...

Cadım yine döktürmüşsün :))

Bitki Cadısı dedi ki...

embir canım,sağol,devamında hoş şeyler gelecek

MAVİANNE dedi ki...

güzel fikirler
teşekkürler

Yelda dedi ki...

çok güzel bir yazı olmuş ben çiçek kokuları kullanamıyorum parfün acayip rahatsız ediyor
Birde kokuya karşı hassasım başkasının sürdüğü koku bile etkiliyor okadar bilinsiz kullanıyorlarki anlatamam içimde kalmasın oh söyledimya...
Sevgiler

Bitki Cadısı dedi ki...

yelda çok haklısınız bazen kokuları o kadar abartılı kullananlar oluyor ki rahatsız olmamak elde değil aşırı koku benim de migrenimi kamçılıyor.hiç dayanamıyorum bence herkes mis gibi kokmalı ama koku onunla bütünleşmeli hafif ve sürekli olarak hissetmeliyiz yoksa bir koku bombardımanı rahatsız edici bir şey.

moina dedi ki...

ne hoş bir blog :)
bitki çayları, doğal karışımlar, parfüm yapımı...
tam benlikmiş :)

Adsız dedi ki...

çok saolun bitki cadısının gerçek adı ne acaba

zeveldendone dedi ki...

paylaştığınız bilgiler için teşekkür ederim, esans yapımı hakkında bilgilerinizi ben,,imle paylaşırsanız çok sevinirim,
iyi günler

mail:zeveldendonee@hotmail.com

Adsız dedi ki...

erkek parfumu tarifi yazar misin lutfen ozel bisi=)